متن مرتبط با «فارسی» در سایت گروه ادبيات و زبان فارسي نوشته شده است
سیراعداد درادب فارسی
سیر اعداد در ادب فارسیسیر اعداد در شعر کلاسیک فارسی بار معنایی قابل توجهی به شعر بخشیده است . پیشینه ی این اعداد بیانگر آیینها و رسمهای کهن این آب و خاک و شیوه ی نگرش ساکنان آن به جلوه های گوناگون پدیده های طبیعی می باشد . به کارگیری اعداد در شعر ، از یک سو زبان شعر را کوتاه و زیبا کرده و از سوی دیگر مایه ی پیچیدگی و دیریابی آن شده است .کوچکترین عددی که در شعر به کار گرفته شده است عدد نیم است . شاعران با این عدد معدود های گوناگونی ساخته اند که اغلب قید قلت است مانند : نیم کرشمه ، نیم جو ، و ...عدد یک یا ( ی نکره ، یا اولین و اول ) و از این قبیل ، ترکیب های گوناگونی با معانی متفاوت ساخته است . حافظ عدد یک را معمولا در مفهوم قید قلت در ترکیباتی نظیر یک جو ، یک ذره ، یک دانه ، به کار برده است و در مقابل معمولا عدد سی یا هزار را به عنوان قید کثرت آورده است :زان لقمه که صوفی را در معرفت اندازد یک ذره و صد مستی ، یک دانه و صد سیمرغکاربرد عدد یک و یکی گاهی نیز در مفهوم توحید الهی است .عدد دو در ادب فارسی دارای بسامد بالایی است اما به ندرت باعث دیر یابی شعر می شود و در اکثر موارد ساده و قابل فهم است .ترکیباتی نظیر دو دیده ، دو لعل ، دو عالم ، دو رخ ، و غیرهعدد سه بسامد اندکی داشته اما شکل های معنایی زیادی ساخته است ترکیب سه جان در واقع در بردارنده ی معنای انفاس سه گانه است نفس ناطقه ، نفس نامیه و نفس حیوانیتعبیر ثلاثه ی غساله هم همان شراب صبحگاهی است که سه جرعه بوده و در برابر خمسه ی هاضمه که پنج جرعه و سبعه ی نامیه که شش جرعه بوده است به کار می رفته است .عدد چهار نیز بسامد بالایی در شعر فارسی دارد که معمولا مراد از آن عناصر چهار گانه است که عبارت از باد و آب و خاک, ...ادامه مطلب
هجو وهزل وتفاوت آن درادب فارسی
مفهوم هزل و هجو و تفاوت آن‌ها در ادبیات فارسیهزل در پی موضوعی جدی نیست و با طنز و هجو متفاوت است؛ چرا که در طنز، خنده وسیله‌ای است برای رسیدن به هدفی والاتر و هجو در حمله‌های خود جنبه‌های فردی یا سیاس, ...ادامه مطلب
انواع «ی»درزبان فارسی سیدمحمدرضا ابن الرسول ، محمد رحیمی خویگانی
چندگونگی «ی» در زبان فارسی مسئله‌ای مهم است که به هر دلیلی نتوانسته است نظر صاحب‌نظران و دستورنویسان را در حیطه زبان فارسی به خود جلب کند. البته این مطلب فقط به این حرف محدود نمی‌شود، لذا در زبان فار, ...ادامه مطلب
یلدا درشعر فارسی
شب یلدا در سخن شاعرانمجموعه: شعر و ترانه در فرهنگ عاميانه‌ی مردم، شب يلدا و شب چله، شب دوستی است. شب بار عام و کارهای خيريه است. مردم ايران که اکثراً کشاورز يا دام‌دار بوده‌اند، آموخته‌اند تا سرمای, ...ادامه مطلب
بنیانگذاردستور زبان نوین فارسی
عبدالعظیم قریب، فرزند میرزا علی سررشته‌دار در مرداد ۱۲۵۸ خورشیدی (رمضان ۱۲۹۶) در قریهٔ گرکان تفرش، از توابع آشتیان متولد شد. مقدمات زبان فارسی و عربی را در زادگاه خود آموخت. در نوجوانی در سال ۱۳۱۱ ه., ...ادامه مطلب
گزارش اولین مجمع گروه ادبیات فارسی
باسمه تعالی اولین مجمع عمومی گروه ادبیات در تاریخ شنبه 30/8/94 راس ساعت 4بعد از ظهر در مرکز تحقیقات برگزار شد. تلاوت آیات قرآن زینت بخش ابتدای جلسه بود. سپس خانم درب زنجیری خلاصه ی گزارشی از عملکرد سال قبل ،بخش نامه ها ، گزارش بازدید از مدارس ،امتحانات و فراخوان استان خراسان ،قم و اصفهان را بیان کردند. سپس کارگاه تدریس عروض و قافیه برگزار شدو آقای حسن زاده در پایان به سوالات همکاران پاسخ دادند و یکی از همکاران نیز روش تدریس عروض و قافیه خود را به اجرا در آورد. جلسه راس ساعت 18 با پذیرایی به پایان رسید. , ...ادامه مطلب
